بررسی اثر تاریخ کشت و تراکم بوته بر عملکرد، اجزا عملکرد و میزان پروتئین ارقام لوبیا قرمز (Phaseolus vulgaris L.)

به منظور بررسی تاثیر برخی عوامل زراعی شامل تاریخ کشت، رقم و تراکم گیاهی بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، اجزاء عملکرد و میزان پروتئین دانه در لوبیا قرمز، آزمایشی به صورت اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 85-1384 در مزرعه آزمایشی واقع در شهرستان زنجان اجرا شد. تیمارها شامل: تاریخ کشت به عنوان عامل اصلی در سه سطح (15 اردیبهشت، اول خرداد و20 خرداد) و رقم و تراکم به عنوان عامل های فرعی بترتیب در دو سطح (رقم صیاد و ناز) و سه سطح (تراکم 15، 22 و 45 بوته در متر مربع) بود. نتایج نشان داد که ارقام از نظر اجزاء عملکرد، شاخص برداشت، عملکرد بیولوژیکی و درصد پروتئین دانه تفاوت معنی دار داشتند اما بر عملکرد دانه تاثیر معنی داری نداشت. همچنین تاریخ کاشت بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، شاخص برداشت، اجزاء عملکرد و وزن صددانه اثر معنی داری داشته اما تعداد دانه در غلاف تحت تاثیر تاریخ کشت قرار نگرفت. تراکم بر درصد پروتئین دانه و شاخص برداشت تاثیر معنی دار نداشته اما بر سایر صفات در سطح 01/0 اثر معنی دار داشته است. رقم ناز بیشترین تعداد غلاف در بوته، تعداد شاخه در بوته، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در هر غلاف و عملکرد بیولوژیکی را داشته و بیشترین شاخص برداشت و درصد پروتئین دانه در رقم صیاد مشاهده گردید. تاخیر در کاشت، باعث کاهش عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی شد. بالاترین میزان درصد پروتئین دانه از سومین تاریخ کشت حاصل شد. تراکم 45 بوته در متر مربع بر روی عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیکی نسبت به تراکم های دیگر دارای اثر معنی داری بود. اختلاف معنی داری بین تراکم های از نظر درصد پروتئین دانه مشاهده نشد. بنابراین رقم صیاد با تراکم 45 بوته در متر مربع و با تاریخ کشت اول خرداد برای حصول بالاترین عملکرد دانه توصیه می شود و رقم صیاد با تراکم 45 بوته در متر مربع با تاریخ کشت 20 خرداد برای حصول بالاترین درصد پروتئین پیشنهاد می شود.