مطالعه درصد کلونیزاسیون ریشه ارقام سورگوم دانه ای با دو گونه از قارچ میکوریزا و اثر آن بر بعضی صفات مورفولوژیک و زراعی

نویسندگان

دانشگاه بوعلی سینا همدان.

چکیده

هدف از انجام این پژوهش بررسی درصد کلونیزاسیون ریشه ارقام سورگوم دانه‌ای با دو گونه از قارچ میکوریزا و اثر آن‌ها بر شاخص‌های مورفولوژیک و زراعی سورگوم دانه‌ای بود. آزمایش بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. تیمارها شامل سه سطح قارچ (F1: شاهد بدون تلقیح، F2: تلقیح با گونه mossea Glomusو F3: تلقیح با گونه G. intraradices) و سه رقم سورگوم (V1: پیام، V2: کیمیا و V3: سپیده) بودند. صفات وزن خشک ریشه، درصد همزیستی ریشه، ارتفاع بوته، طول پانیکول، قطر پانیکول، قطر ساقه و سطح برگ پرچم مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج آنالیز واریانس نشان از معنی‌دار بودن اثر قارچ و رقم بر تمام صفات داشت. برهمکنش قارچ در رقم نیز غیر از صفات ارتفاع بوته، سطح برگ پرچم و طول پانیکول بر بقیه صفات معنی‌دار شد. بر اساس مقایسه میانگین‌ها، بیشترین میزان صفات مورد بررسی به رقم کیمیا تعلق گرفت. همچنین، در بین تیمارهای قارچ، گونه موسه بیشترین میزان سطح برگ پرچم و ارتفاع بوته را به خود اختصاص داد، به طوریکه در مقایسه با تیمار شاهد (بدون تلقیح) سطح برگ پرچم و ارتفاع بوته را به ترتیب 53/7 و 74/9 درصد افزایش داد. مقایسه میانگین اثر متقابل قارچ در رقم از نظر وزن خشک ریشه نشان داد که تیمار V3F3 بیشترین وزن خشک ریشه (7/20 گرم در بوته) را دارا بود. تیمار V3F3 وزن خشک ریشه را نسبت به تیمار V1F15/40 درصد افزایش داد. در کل، به نظر می‌رسد که کاربرد مایکوریزا با افزایش جذب عناصر غذایی باعث بهبود خصوصیات مورفولوژیک و زراعی در سورگوم می‌شود.

کلیدواژه‌ها