ارزیابی میزان تنوع و قابلیت توارث برخی از صفات مرفولوژیکی گندم نان تحت شرایط تنش و مطلوب رطوبتی

نویسندگان

1 دانشگاه بو علی سینا

2 دانشجو دانشگاه بو علی سینا

3 مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی همدان

چکیده

به منظور بررسی میزان تنوع ژنتیکی و قابلیت توارث برخی از صفات مرفولوژیک در پنج رقم گندم نان، دو آزمایش جداگانه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار تحت دو شرایط تنش و نرمال رطوبتی انجام شد. نتایج نشان داد که تفاوت ارقام برای بیشتر صفات در هر دو شرایط تنش و نرمال رطوبتی از نظر آماری معنی‌دار (05/0>P) بود که این بیانگر تنوع قابل توجه ارقام از نظر این صفات می‌باشد. نتایج مقایسه میانگین‌ بیانگر این بود که رقم متحمل پیشگام در هر دو شرایط محیطی، دارای بیشترین طول ریشه و بیشترین وزن خشک ریشه بود. محاسبه همبستگی فنوتیپی صفت طول ریشه و سایر صفات نشان داد که در شرایط نرمال رطوبتی، این صفت با صفت وزن تر ریشه و در شرایط تنش رطوبتی با صفات طول برگ، تعداد ریشه، وزن تر ریشه و وزن خشک ریشه بیشترین همبستگی را داشت. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نیز نشان داد که در شرایط تنش رطوبتی، مهم ترین صفات تاثیرگذار بر صفت طول ریشه بترتیب شامل: وزن خشک ریشه، تعداد ریشه و نسبت وزن تر بخش هوایی به وزن تر ریشه بودند. بیشترین و کمترین تنوع ژنتیکی تحت شرایط تنش رطوبتی، بترتیب مربوط به صفت نسبت وزن خشک بخش هوایی به وزن خشک ریشه و صفت سطح برگ پرچم بود. همچنین تحت شرایط تنش رطوبتی، بیشترین و کمترین درصد وراثت‌پذیری بگه ترتیب مربوط به صفات وزن خشک ریشه و نسبت وزن خشک به تر ریشه بود.

کلیدواژه‌ها