تأثیر تنش شوری خاک، بر برخی صفات رویشی و زایشی ارقام آفتابگردان روغنی در شرایط آب و هوایی مهاباد

نویسندگان

دانشگاه ارومیه

چکیده

به منظور ارزیابی تأثیر تنش شوری خاک، بر برخی صفات رویشی و زایشی واریته‌های آفتابگردان روغنی در شرایط آب و هوایی مهاباد، آزمایشی در سال 1388 به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با پنج تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل شوری خاک در 5 سطح با EC های 5/0 (شاهد) ، 2، 4، 6 و 8 دسی زیمنس بر متر و 4 رقم زاریا، آرماویرسکی، مستر و رکورد بودند. نتایج نشان داد که قطر بوته، کلروفیل برگ، تعداد برگچه اطراف طبق و نسبت مغز به پوست دانه تحت تأثیر شوری خاک و ارقام مورد مطالعه قرار گرفتند. اثرات متقابل شوری و رقم بر وزن هزار دانه، درصد روغن و عملکرد روغن در بوته معنی‌دار بود. با افزایش شوری خاک، کلیه صفات مورد بررسی به استثنای نسبت مغز به پوست دانه کاهش محسوسی نشان دادند. بیشترین قطر بوته در خاک شاهد (cm14/1) و رقم آرماویرسکی (cm15/1)، بیشترین کلروفیل برگ در شوری خاک 8 دسی زیمنس بر متر (29/1) و ارقام آرماویرسکی و زاریا (17/1)، بیشترین تعداد برگچه اطراف طبق در خاک شاهد به تعداد 18/7 و رقم رکورد برابر 76/7 عدد و بیشترین نسبت مغز به پوست دانه در شوری خاک 8 دسی زیمنس بر متر (%47) و رقم مستر (%42) حاصل شد. بیشترین وزن هزار دانه در خاک شاهد و رقم آرماویرسکی (g91/36)، بیشترین درصد روغن در خاک شاهد و رقم آرماویرسکی (%47/48) و بیشترین عملکرد روغن در بوته در خاک شاهد و رقم آرماویرسکی (g43/1) به دست آمد. نتایج آزمایش نشان داد که ارقام آرماویرسکی و رکورد با دارا بودن بیشترین وزن هزار دانه، میزان روغن و عملکرد روغن، در مواجه شدن با شرایط شوری خاک نسبت به ارقام زاریا و مستر بهتر عمل کردند.

کلیدواژه‌ها