تغییرات جمعیت مراحل زیستی نابالغ کرم ساقه‌خوار برنج (Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae روی ارقام مختلف برنج در مازندران
نویسندگان
چکیده
کرم ساقه‌خوار برنج، (Chilo suppressalis Walker (Lepidoptera: Pyralidae یکی از آفات کلیدی برنج در شمال ایران می‌باشد که هر ساله خسارت شدیدی به بوته‌های برنج وارد آورده و باعث کاهش عملکرد محصول می‌شود. با توجه به اهمیت مطالعات مربوط به تغییرات جمعیت آفات در مدیریت تلفیقی آنها، تغییرات جمعیت مراحل زیستی نابالغ (شامل تخم، سنین مختلف لاروی و شفیره) این آفت روی سه رقم رایج برنج شامل ارقام فجر، خزر و نعمت در مازندران بررسی شد. نتایج نشان داد که انبوهی مراحل نابالغ آفت روی رقم فجر بیشتر از دو رقم دیگر بود و اختلاف تیمارها در سطح آماری 01/0 معنی‌دار بود و به این ترتیب رقم فجر به عنوان یک رقم حساس به کرم ساقه‌خوار برنج محسوب می‌شود. مقایسه میانگین انبوهی جمعیت مراحل زیستی نابالغ C. suppressalis در تاریخ‌های مختلف نمونه‌برداری (از 3/3/84 الی 25/5/84) نشان داد که در ابتدای نمونه‌برداری‌ها (اوایل تا اواسط خرداد) تراکم آفت پائین‌ترین مقدار بود و بعد از آن به تدریج افزایش یافت تا اینکه در اواخر تیر ماه به حداکثر مقدار رسید؛ به طوری که بعد از نقطه‌ی اوج مزبور، انبوهی جمعیت روند کاهشی پیدا کرد. با در نظر گرفتن نتایج این پژوهش، بکارگیری عوامل کنترل کننده‌ی آفت شامل روش‌های بیولوژیک یا شیمیایی در زمان اوج تراکم جمعیت آن و از طرف دیگر جایگزین نمودن ارقام مقاوم‌تر به کرم ساقه‌خوار برنج به جای رقم حساس فجر قابل توصیه به کشاورزان شالی کار می‌باشند
کلیدواژه‌ها
)