2
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
چکیده
به منظور بررسی اثر تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد بذر گونههای ماشک علوفهای در شرایط دیم و آبیاری تکمیلی، دو آزمایش در سال زراعی 88-87 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه لرستان به صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار بر روی 3 گونه ماشک علوفهای برگپهن، معمولی و کرکدار با 3 تراکم بذری (100، 150 و 200 عدد بذر در متر مربع) صورت گرفت. بیشترین عملکرد علوفهی خشک (4912 کیلوگرم در هکتار) در شرایط دیم از ماشک معمولی در تراکم 150 بوته در متر مربع، همچنین کمترین آن (1750 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری تکمیلی از ماشک کرکدار از تراکم 100 بوته در متر مربع حاصل شد. بیشترین و کمترین عملکرد غلاف (4282 و 1426 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری تکمیلی به ترتیب از ماشک برگپهن و کرکدار در تراکمهای 200 و 150 بوته در متر مربع بدست آمد. بیشترین و کمترین عملکرد دانه (3352 و 3/870 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری تکمیلی به ترتیب از ماشک برگپهن و کرکدار در تراکمهای 200 و 150 بوته در متر مربع مشاهده شد. بیشترین و کمترین وزن هزاردانه (1/133 و 73/29 گرم) در شرایط آبیاری تکمیلی به ترتیب از ماشک برگپهن و کرکدار در تراکم 100 و 200 بوته در متر مربع مشاهده گردید. بیشترین عملکرد بیولوژیکی (8243 کیلوگرم در هکتار) در شرایط دیم از ماشک معمولی در تراکم 150 بوته در متر مربع و کمترین آن (3268 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری تکمیلی از ماشک کرکدار در تراکم 150 بوته در متر مربع بدست آمد. بیشترین و کمترین شاخص برداشت (82/52 و10/21 درصد) در شرایط دیم به ترتیب از ماشک برگپهن و کرکدار در تراکمهای 100 و 150 بوته در متر مربع بدست آمد. نتایج حاصل از آزمون (t) در دو آزمایش نشان داد که بین وزن هزاردانه (سطح احتمال 1%)، علوفه خشک و شاخص برداشت (سطح احتمال 5%) اختلاف معنیداری وجود دارد.